This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
12.
[41]
C. Quid, definitionis quae ratio est et quae via? P. Non
dubium est id quidem quin definitio genere declaretur et
proprietate quadam aut etiam communium frequentia, ex
quibus proprium quid sit eluceat. Sed quoniam de propriis
oritur plerumque magna dissensio, definiendum saepe est ex
[p. 3013]
contrariis, saepe etiam ex dissimilibus, saepe ex paribus.
Quam ob rem descriptiones quoque sunt in hoc genere saepe
aptae et enumeratio consequentium, in primisque commovet
explicatio vocabuli ac nominis.
[42]
C. Sunt exposita iam fere ea quae de facto quaeque de
facti appellatione quaeruntur. Nempe igitur ea restant
quae, cum et factum1 constat et nomen2, qualia sint vocatur
in dubium? P. Est ita ut dicis. C. Quae sunt igitur in
eo genere partes? P. Aut iure factum depellendi aut ulciscendi doloris gratia aut pietatis aut pudicitiae aut religionis
aut patriae nomine aut denique necessitate inscitia3 casu.
[43]
nam quae motu animi et perturbatione facta sine ratione
sunt, ea defensiones contra crimen legitimis iudiciis non
habent, in liberis disceptationibus habere possunt. Hoc in
genere, in quo quale4 sit quaeritur, ex controversia, iure
necne5 actum sit quaeri solet; quorum disputatio ex locorum descriptione sumenda est.
[44]
C. Agesis ergo6, quoniam
in confirmationem et reprehensionem diviseras orationis
fidem et dictum de altero est, expone nunc de reprehendendo. P. Aut totum est negandum quod in argumentatione adversarius sumpserit, si fictum aut falsum esse possis docere, aut redarguenda ea quae pro veri similibus
sumpta sunt: primum dubia sumpta esse pro certis; deinde
etiam in perspicue falsis eadem posse dici; tum ex eis quae
sumpserit non effici quod velit. Accidere7 autem oportet:
ut8 singula, sic universa frangentur. Commemoranda sunt
etiam exempla quibus in simili disputatione creditum non
est; conquerenda condicio communis periculi, si ingeniis
hominum criminosorum sit exposita vita innocentium.
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Rhetorica, Tomus II. A. S. Wilkins. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1911. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The Mellon Foundation provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.