ὅτι δὲ κύλιξ ἐστὶν ἡ θηρίκλειος σαφῶς παρίστησιν Θεόφραστος ἐν τῇ περὶ Φυτῶν Ἱστορίᾳ, διηγούμενος γὰρ περὶ τῆς τερμίνθου φησί: ‘ τορνεύεσθαι δὲ ἐξ αὐτῆς καὶ κύλικας θηρικλείους, ὥστε μηδένα ἂν διαγνῶναι πρὸς τὰς κεραμέας.’ κατασκευάσαι δὲ λέγεται τὴν κύλικα ταύτην Θηρικλῆς ὁ Κορίνθιος κεραμεύς, ἀφ᾽ οὗ καὶ τοὔνομα ἔσχε,4 γεγονὼς τοῖς χρόνοις κατὰ τὸν κωμικὸν Ἀριστοφάνη. μνημονεύει δὲ τῆς κύλικος Θεόπομπος μὲν ἐν Νεμέᾳ οὕτως :
γενόμενος δ᾽ ἔννους μόλις
ᾔτησε κύλικα καὶ λαβὼν ἑξῆς πυκνὰς
ἕλκει, καταντλεῖ, κατά τε τὴν παροιμίαν
αἰεὶ ποτ᾽ εὖ μὲν ἀσκός, εὖ δὲ θύλακος
ἅνθρωπός ἐστιν.
Κλεάνθης δ᾽ ἐν τῷ περὶ Μεταλήψεως συγγράμματὶ ' τὰ τούτων: εὑρήματα καὶ ὅσα τοιαῦτα εὐκατάληπτά ἐστιν, οἷον Θηρίκλειος, Δεινιάς,6 Ἰφικρατίς, ταῦτα γὰρ πρότερον συνιστορεῖν τοὺς εὑρόντας, φαίνεται δ᾽ ἔτι καὶ νῦν: εἰ δὲ μὴ ποιεῖ τοῦτο, μεταβεβληκὸς ἂν εἴη μικρὸν τοὔνομα. ἀλλά, καθάπερ εἴρηται, οὐκ ἔστιν πιστεῦσαι τῷ τυχόντι ἄλλοι δ᾽ ἱστοροῦσι θηρίκλειον ὀνομασθῆναι τὸ ποτήριον διὰ τὸ δορὰς θηρίων αὐτῷ ἐντετυπῶσθαι. Πάμφιλος δ᾽ ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἀπὸ τοῦ τὸν Διόνυσον τοὺς θῆρας κλονεῖν σπένδοντα ταῖς κύλιξι ταύταις κατ᾽ αὐτῶν.
σπι. χώρει σὺ δεῦρο, Θηρικλέους πιστὸν τέκνον,
γενναῖον εἶδος, ὄνομά σοι τί θώμεθα;
ἆρ᾽ εἶ κάτοπτρον φύσεος; ἢν πλῆρες δοθῇς,
οὐδὲν ποτ᾽ ἄλλο. δεῦρο δή, γεμίσω σ᾽ ἐγώ.
γραῦ Θεολύτη, γραῦ. θεολ. τί με καλεῖς σύ, φίλτατε;
σπι. ἵν᾽ ἀσπάσωμαι δεῦρο παρ᾽ ἐμέ, Θεολύτη,
παρὰ τὸν νέον ξύνδουλον. οὑτωσὶ καλῶς.
θεολ. Σπινθὴρ τάλας, πειρᾷς με.σπι. ναί,10 τοιοῦτό τι: [p. 78]
φιλοτησίαν δὲ τήνδε σοι προπίομαι.
δέξαι: πιοῦσα δ᾽ ὁπόσον ἄν σοι θυμὸς ᾖ,
παράδος τὸ περιόν.