8.
[18]
num igitur in hoc officio, quod fuit
praecipue meum, sententia mea reprehenditur? rem maximam
fuisse1 summi2que periculi, non solum a fame3, sed etiam
a caede4 incendiis vastitate, nemo negat, cum ad causam
caritatis accederet iste speculator communium miseriarum,
qui semper ex5 rei publicae malis sceleris sui faces inflammaret.
negat6 oportuisse quicquam uni extra ordinem decerni7.
non iam tibi sic respondebo ut ceteris, Cn. Pompeio
plurima, periculosissima, maxima mari terraque bella extra
ordinem esse commissa: quarum rerum si quem paeniteat,
eum victoriae populi Romani paenitere.
[19]
non ita tecum
ago; cum his8 haec a me haberi oratio potest9 qui ita disputant,
se, si qua res ad unum deferenda sit, ad Cn. Pompeium
delaturos potissimum; sed se extra ordinem nihil cuiquam
dare; cum10 Pompeio datum sit, id se pro dignitate hominis
ornare et tueri solere. Horum ego sententiam ne laudem
impedior Cn. Pompei triumphis, quibus ille, cum esset extra
ordinem ad patriam defendendam vocatus, auxit nomen
populi Romani imperiumque honestavit: constantiam probo,
qua mihi quoque utendum fuit, quo ille auctore extra ordinem
bellum cum Mithridate Tigraneque gessit.
[20]
sed cum
illis possum tamen aliquid disputare: tua vero quae tanta
impudentia est ut audeas dicere extra ordinem dari nihil
cuiquam oportere? qui cum lege nefaria Ptolomaeum11, regem
Cypri, fratrem regis Alexandrini, eodem iure regnantem
causa incognita publicasses, populumque Romanum scelere
obligasses, cum in eius regnum bona fortunas patrocinium1213
huius imperi inmisisses, cuius cum patre avo maioribus societas
nobis et amicitia fuisset, huius pecuniae deportandae
et, si ius14 suum defenderet, bello gerendo M. Catonem praefecisti.
[21]
dices: quem virum! sanctissimum, prudentissimum,
fortissimum, amicissimum rei publicae, virtute, consilio,
ratione vitae mirabili ad laudem et prope singulari!
sed quid ad te, qui negas esse verum quemquam ulli rei
publicae15 extra ordinem praefici?
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 fuisse potuisse PBt
2 summi summique Muell.: et summi Momms.
3 a fame Halm (§ 25): ea me PBt: eam HGMke
4 cedibus GMe
5 ex P1: in P2 rell.
6 Negat et negas et negant coni. Halm: negatis Lahmeyer: num Sed negas?
7 decerni dari D. Serruys: decerna P1
8 his iis Muell.
9 potest Hbς: est P rell. praeter GMe (posset): habenda oratio est cod. Car. Steph. et in mg t
10 cum quod Karsten
11 Ptolomaeum codd.: Ptolem. k edd. (Sest. § 57)
12 patrocinium codd.
13 'oxymori figura' Lange): latrocinium post Nauger. edd.: patrimonium, 〈vim〉 A. C. Clark
14 si ius Halm: si quis codd.
15 negotio rei pub. b2: rei pub. parti coni. Muell.
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark. Albert Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1909. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.