5.
"Christe Pater, cunctarum eterna potentia rerum,Celisator, summeque simul fabricator et arcis
Quique animas celato in corpora fundis ab alto
Celo equidem, retrahisque etiam, dum uita recusat
5Ire per obscenum, fatis urgentibus, orbem,
Aspice sordentem miserando crimine mundum,
Aspice terrarum tractus, maris atque profundi
Armisonos fluctus: sunt undique bella, furores,
Insidie, fraudes, et mille pericula uite;
10Noctisate in superis regnant serpente sorores
Armate nigro, nullaque in parte salutem
Cernimus, heu miseri, precio tua sancta tenetur
Religio, cedit uirtus, iniuria summo
Imperat alta loco, Bacchus ueneratur, et ipsa
15Ara micat Veneris, totoque illabitur orbe,
Numine uictrici, nimium uesana cupido,
Legibus et cesis, urbes uiolentia conflat,
Mars fugat innocuos, squalent torporibus agri.
Iam, Pater omnipotens, iam respice secula fessa
20Pondere tartareo, mundo miseresce labanti.
Etatem uariare decet, da tempora pacis
Aurea stellate, furibundaque secula dele.
Ceu dudum quando cum Sancto Flamine uentrem
Virginis ingressus, crudelia regna perosus,
25Moribus auratis totum et sub legibus orbem
Pacificis gaudens humana carne dedisti,
Vrbibus Ausoniis saltem non uiuere Marte
Sub duro liceat, possint ad aratra iuuencos
Iungereque agricole tuti, populante cohorte
30Nulla, haud innocuos equite usurpante labores,
Succedantque suis mature falcibus herbe.
Protinus intenta et magnis de more tropheis
Roma iterumque alieque urbes concordibus ipsis
Nanque animis, uerum Babilonis regna superbe
35Ense petent iusto, Iude et populabimur arua,
Et Libanum cedris superabunt arma uirentem
Ausonia, et montem qui te lustrabat oliuis
Percutiemus, adhuc propter reparare salutis
Humane lapidem, qui iam tua pectora sumpsit,
40Caldeos tumulos et barbara regna ruemus".
Hec ubi, turba nouo miscetur nanque stupore.
Aureus ille color radiantis in ethera Phebi
Candida lina notat patulum dispersa per agrum,
Circuit et nostras uestes, croceique metalli
45Induit ex omni diuinum parte colorem.
Si Deus omnipotens iustis mortalibus aures
Inclinat, uigilique oculo bona cuncta coronat,
Ne dubites, Anechine pater: tua uerba tonante
Sunt suscepta Deo. Quis religiosior usquam
50Vrbe fuit tanta? quis nostris iustior oris?
Fortior et patria duros tolerare labores?
Est experta fides, simul et constantia cunctis
Iam rebus, tua que sit munificentia, pauper
Nouit homo, gradibus dum te fortuna secundis
55Extulerat, sanctum semper seruare modumque
Mens tibi, in aduersis quanto patientia tecum
More fuit, gens omnis habet certissima signa.
O pater, ista Dei omnipotentis cura recursat
Humanum genus, et uerum meliora futuro
60Promittit seclo: surgentia signa recludunt.
Quo fuit imperium tantumue potentia que nam
Florida, uelque ducum tam summa licentia mundum
Que sic unanimem, grato et transire paratu
Duceret? Aut ubi Pontificis tam lingua diserto
65Aurea forte micat summi sermone per orbem
Agmina tanta hominum suaderet hoc ordine pulcro
Conuentus habuisse simul, patriosque penates
Linquere, finitimas his cultibus ire per urbes?
Reginus tunc ciuis ait: "Si numina pacem
70Afflarent superum, Italieue quiesceret orbis
Sidere tranquillo, uel barbara regna uocarent
Ausonios ensesque thorum reparare Tonantis
Roma peroptaret, sancte legionis et agmen
Nobile densaret suetos tractura triumphos,
75Dux celestis adest, satus ac de stirpe superba
Iam Vice nam Comitum, comes inclitus atque potentum
Virtutum, et Ligurum dux prestantissimus, istis
Ominibus dignus, noster sublimis et heros,
Sidereum Italie iubar, et certissima pacis
80Spes orbe in nostro, Imperii dignissima palma
Romani: qui nanque Scythas et Caspia sceptra
Atque Promethei quidquid Caucasus amplus ab alto
Vertice despectat, uersus redolentia regna
Nanque Arabum felix superaret Marte secundo.
85Dux erit ac Macedon contra Babylona superbam,
Christi illustris item nam uindex Titus acerbum
Celitus immissum Iudea in uiscera fulgur,
Aut erit hic Phario qui firmet litore classem
Augustus uerum numeroso milite Cesar,
90Qui uehet albentes ueterum de more triumphos.
Roma, tuum iam tempus adest, quo lapsa profecto
Surgere magna potes, toto et dominarier orbe,
Sole sub hoc ipsoque iterum splendescere mundo.
Vincula rumpe more, sidus cognosce beatum,
95Da tua rostra duci illustri regalia tanto.
Instabiles populi sanctissima iura colentque,
Atque magistratus surget, simul illa senatus
Inclita maiestas augebitur, undique pressum
Imperiumque iterum sitientes ibit ad Indos.
100Deprecor, o Superi, tuque o sanctissima Mater,
Nostra simul genitrixque Dei reuerenda tonantis,
Si uultis uestram Italiam sub pace teneri
Auricoma, nostro liceat fulgentibus armis
Vndique nanque duci uictricia figere castra
105Cesareosque Italis populis edicere mores.
Tunc furor et cedet rapiendique impetus atrox
Nocturnumque nefas; rigido discordia ferro
Nesciet ipsa minas, terrore accincta nefasto,
Spargereque in medium; tremulus metus omnis itemque
110Mors aberit non digna quidem. Iam nulla medele
Vulnera curabunt, surgent placidissima Iani
Tempora in Ausonia dudum regione bifrontis
Acta quidem, quando Latium Saturnus adiuit
Nanque Iouis fugiens iras et tela proterui.
115Hoc duce, barbaries celso contraria Christo
Infandos cultus deponeret atque cruentos.
