previous next
bĕnĕfĭcĭum (better than bĕnĭfĭcĭ-um ), ii, n. beneficus.
I. A benefaction, kindness, favor, benefit, service, εὐεργέτημα (sunt qui ita distinguunt, quaedam beneficia esse, quaedam officia, quaedam ministeria. Beneficium esse, quod alienus det: “alienus est, qui potuit sine reprehensione cessare: officium esse filii, uxoris et earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet: ministerium esse servi, quem condicio sua eo loco posuit, ut nihil eorum, quae praestat, imputet superiori,Sen. Ben.3, 18, 1);—(in prose freq.; in poetry, for metrical reasons, only in play-writers; most freq. in Ter.).
B. Esp.
1. Beneficio, through favor, by the help, aid, support, mediation: “beneficio tuo salvus,thanks to you, Cic. Fam. 11, 22, 1; 13, 35, 1: “nostri consulatūs beneficio,by means of, id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 6: “servari beneficio Caesaris,Vell. 2, 71, 1: “hoc beneficio,by this means, Ter. Heaut. 2, 4, 14: “sortium beneficio,by the lucky turn of, Caes. B. G. 1, 53 Herz.: “longissimae aetatis,Quint. 3, 1, 9: “ingenii,id. 2, 11, 2; 5, 10, 121: “eloquentiae,Tac. Or. 8 al.; cf.: fortunae beneficium, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2.—
(β). In gen., by the agency of: “quod beneficio ejus contingit,Dig. 39, 2, 40, § 1: “beneficio furis,ib. 47, 2, 46 pr.—
2. Alicujus beneficii facere (habere, etc.), to make dependent on one's bounty or favor (post-Aug.): “commeatus a senatu peti solitos benefici sui fecit,Suet. Claud. 23: “ut munus imperii beneficii sui faceret,Just. 13, 4, 9; cf.: “adeo quidem dominis servi beneficia possunt dare, ut ipsos saepe beneficii sui fecerint,Sen. Ben. 3, 18, 4: “sed nihil habebimus nisi beneficii alieni?Quint. 10, 4, 6.—
II. Transf. to political life.
A. A distinction, support, favor, promotion (esp. freq. after the Aug. per.): “coöptatio collegiorum ad populi beneficium transferebatur,Cic. Lael. 25, 96; id. Phil. 2, 36, 91: “quibus omnia populi Romani beneficia dormientibus deferuntur,Cic. Verr. 2, 5, 70, § 180: “in beneficiis ad aerarium delatus,among those recommended to favor, id. Arch. 5, 11 Halm. ad loc.; id. Fam. 7, 5, 3: “cum suo magno beneficio esset,under great obligation to his recommendation, id. Phil. 8, 6 Wernsd.; Flor. 4, 2, 92; cf. Suet. Tit. 8.—So,
2. Esp. freq. of military promotions (whence beneficiarius, q. v.): “quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et praefectos... delatos esse,Cic. Fam. 5, 20, 7: “ut tribuni militum... quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,Liv. 9, 30, 3: “beneficia gratuita esse populi Romani,id. 45, 42, 11; Hirt. B. Afr. 54, 5: “per beneficia Nymphidii,promoted, advanced through the favor of Nymphidius, Tac. H. 1, 25; 4, 48 Lips.: “beneficii sui centuriones,” i. e. his creatures, Suet. Tib. 12: “Liber beneficiorum or Beneficium,the book in which the public lands that were bestowed were designated, Hyg. Limit. Const. p. 193 Goes.; Arcad. ib. p. 260.—So, SERVVS. A. COMMENTARIIS. BENEFICIORVM., Inscr. Grut. 578, 1.—
B. A privilege, right (post-Aug.): “anulorum,Dig. 48, 7, 42: “religionis,ib. 3, 3, 18: “militaris,ib. 29, 1, 3.—Hence, liberorum, a release from the office of judge, received in consequence of having a certain number of children, Suet. Claud. 15; Dig. 49, 8, 1, § 2.—
C. Personified, as a god: “duos omnino (deos credere), Poenam et Beneficium,Plin. 2, 7, 5, § 14.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: