Titus Livius (Livy), The History of Rome, Book 33
W. Weissenborn, H. J. Müller, Ed.

9. Quinctius iis, qui in proelio fuerant, inter signa et ordines acceptis tuba dat signum. [2] raro alias tantus clamor dicitur in principio pugnae exortus; nam forte utraque acies simul conclamavere nec solum qui pugnabant sed subsidia etiam quique tum maxime in proelium veniebant. [3] dextero cornu rex loci plurimum auxilio, ex iugis altioribus pugnans, vincebat; sinistro tum cum maxime adpropinquante phalangis parte, quae novissimi agminis fuerat, sine ullo ordine trepidabatur; [4] [p. 16] media acies, quae propior ¹dextrum cornu erat, stabat spectaculo velut nihil ad se pertinentis pugnae intenta. [5] phalanx, quae venerat agmen magis quam acies aptiorque itineri quam pugnae, vixdum in iugum evaserat. [6] in hos incompositos Quinctius, quamquam pedem referentes in dextro cornu suos cernebat, elephantis prius in hostem actis impetum facit, ratus partem profligatam cetera tracturam. [7] non dubia res fuit; extemplo terga vertere Macedones, terrore primo bestiarum aversi. [8] et ceteri quidem hos pulsos sequebantur; unus e tribunis militum ex tempore capto consilio, cum viginti signorum militibus, relicta ea parte suorum, quae haud dubie vincebat, brevi circuitu dextrum cornu hostium aversum invadit. [9] [p. 17] nullam aciem ²ab tergo adortus non turbasset; ceterum ad communem omnium in tali re trepidationem accessit, [10] quod phalanx Macedonum gravis atque immobilis nec circumagere se poterat, nec hoc qui a fronte paulo ante pedem referentes tunc ultro territis instabant patiebantur. [11] ad hoc loco etiam premebantur, quia iugum, ex quo pugnaverant, dum per proclive pulsos insecuntur, tradiderant hosti ad terga sua circumducto. paulisper in medio caesi, deinde omissis plerique armis capessunt fugam.