T. Maccius Plautus, Asinaria
F. Leo, Ed.

Leonida

Vbi ego nunc Libanum requiram aut familiarem filium,

ut ego illos lubentiores faciam quam Lubentiast?

maximam praedam et triumphum eis adfero adventu meo.

quando mecum pariter potant, pariter scortari solent,

5hanc quidem, quam nactus, praedam pariter cum illis partiam.

Lib.

Illic homo aedis compilavit, more si fecit suo.

vae illi, qui tam indiligenter observavit ianuam.

Leon.

Aetatem velim servire, Libanum ut conveniam modo.

Lib.

Mea quidem hercle ópera liber numquam fies ocius.

Leon.

10Etiam de tergo ducentas plagas praegnatis dabo.

Lib.

Largitur peculium, omnem in tergo thensaurum gerit.

Leon.

Nam si huic sése occasioni tempus supterduxerit,

numquam edepol quadrigis albis indipiscet postea;

erum in óbsidione linquet, inimicum animos auxerit.

15sed si mecum occasionem opprimere hanc, quae obvenit, studet,

maximas opimitates, gaudio exfertissimas

suis eris ille una mecum pariet, gnatoque et patri,

adeo ut aetatem ambo ambobus nobis sint obnoxii,

nostro devincti beneficio.

Lib.
Vinctos nescio quos ait;

20non placet: metuo, in commune ne quam fraudem frausus sit.

Leon.

Perii ego oppido, nisi Libanum invenio iam, ubiubi est gentium.

Lib.

Illic homó socium ad malam rem quaerit quem adiungat sibi.

non placet: pro monstro extemplo est, quando qui sudat tremit.

Leon.

Sed quid ego hic properans concesso pedibus, lingua largior?

25quin ego hanc iubeo tacere, quae loquens lacerat diem?

Lib.

Edepol hominem ínfelicem, qui patronam comprimat.

nam si quid sceleste fecit, lingua pro illo perierat.

Leon.

Adproperabo, ne post tempus praedae praesidium parem.

Lib.

Quae illaec praeda est? ibo advorsum atque electabo, quidquid est.

30iubeo te salvere voce summa, quo ad vires valent.

Leon.

Gymnasium flagri, salveto.

Lib.
Quid agis, custos carceris?

Leon.

O catenarum colone.

Lib.
O virgarum lascivia.

Leon.

Quot pondo ted esse censes nudum?

Lib.
Non edepol scio.

Leon.

Scibam ego te nescire, at pol ego, qui ted expendi, scio:

35nudus vinctus centum pondo es, quando pendes per pedes.

Lib.

Quo argumento istuc?

Leon.
Ego dicam, quo argumento et quo modo.

ad pedes quando adligatumst aequom centumpondium,

ubi manus manicae complexae sunt atque adductae ad trabem,

nec dependes nec propendes—quin malus nequamque sis.

Lib.

40Vae tibi.

Leon.
Hoc testamento Servitus legat tibi.

Lib.

Verbivelitationem fieri compendi volo.

Quid istud est negoti?

Leon.
Certum est credere.

Lib.
Audacter licet.

Leon.

Sis amanti subvenire familiari filio,

tantum adest boni improviso, verum commixtum malo:

45omnes de nobis carnificum concelebrabuntur dies.

Libane, nunc audacia usust nobis inventa et dolis.

tantum facinus modo invéni ego, ut nos dicamur duo

omnium dignissumi esse, quo cruciatus confluant.

Lib.

Ergo mirabar quod dudum scapulae gestibant mihi,

50hariolari quae occeperunt, sibi esse in mundo malum.

quidquid est, eloquere.

Leon.
Magna est praeda cum magno malo.

Lib.

Si quidem omnes coniurati cruciamenta conferant,

habeo opinor familiare tergum, ne quaeram foris.

Leon.

Si istam firmitudinem animi óptines, salvi sumus.

Lib.

55Quin si tergo res solvenda est, rapere cupio publicum:

pernegabo atque obdurabo, periurabo denique.

Leon.

Em ista virtus est, quando usust qui malum fert fortiter;

fortiter malum qui patitur, idem post potitur bonum.

Lib.

Quin rem actutum edisseris? cupio malum nanciscier.

Leon.

60Placide ergo unum quidquid rogita, ut adquiescam. non vides

me ex cursura anhelitum etiam ducere?

Lib.
Age, age, mansero

tuo arbitratu, vel adeo usque dum peris.

Leon.
Vbinam est erus?

Lib.

Maior apud forumst, minor hic est intus.

Leon.
Iam satis est mihi.

Lib.

Túm igitur tu dives es factus?

Leon.
Mitte ridicularia.

Lib.

65Mitto. ... istuc quod adfers aures exspectant meae.

Le.

Animum adverte, ut aeque mecum haéc scias.

Li.
Taceo.

Le.
Beas.

meministin asinos Arcadicos mercatori Pellaeo

nostrum vendere atriensem?

Lib.
Memini. quid tum postea?

Leon.

Em ergo is argentum huc remisit, quod daretur Saureae

70pró asinis. adulescens venit modo, qui id argentum attulit.

Lib.

Vbi is homost?

Leon.
Iam devorandum censes, si conspexeris?

Lib.

Ita enim vero. sed tamen, tu nempe eos asinos praedicas

vetulos, claudos, quibus subtritae ad femina iám erant ungulae?

Leon.

Ipsos, qui tibi subvectabant rure huc virgas ulmeas.

Lib.

75Teneo, atque idem te hinc vexerunt vinctum rus.

Le.
Memor es probe.

verum in tonstrina ut sedebam, me infit percontarier,

ecquem filium Stratonis noverim Demaenetum.

dico me novisse extemplo et me eius servom praedico

esse, et aedis demonstravi nostras.

Lib.
Quid tum postea?

Leon.

80Ait se ob asinos ferre argentum átriensi Saureae,

viginti minas, séd eum sese non nosse hominem qui siet,

ipsum vero se novisse callide Demaenetum.

quoniam ille elocutus haec sic—

Lib.
Quid tum?

Leon.
Ausculta ergo, scies.

extemplo facio facetum me atque magnificum virum,

85dico med esse atriensem. sic hoc respondit mihi:

“ego pol Sauream non novi neque qua facie sit scio.

te non aequomst suscensere. sí erum vis Demaenetum,

quém ego novi, adduce: argentum non morabor quin feras.”

ego me dixi erum adducturum et me domi praesto fore;

90ille in balineas iturust, inde huc veniet postea.

quid nunc consili captandum censes? dic.

Lib.
Em istuc ago,

quo modo argento intervortam et adventorem et Sauream.

iam hoc opus est † exasceatum; nam si ille argentum prius

hospes huc affert, continuo nos ambo exclusi sumus.

95nam me hodie senex seduxit solum sorsum ab aedibus,

mihi tibique interminatust nos futuros ulmeos,

ní hodie Argyrippo éssent viginti argenti minae;

iussit vel nos atriensem vel nos uxorem suam

defraudare, dixit sese óperam promiscam dare.

100nunc tu abi ad forum ad erum et narra haec ut nos acturi sumus:

te ex Leonida futurum esse atriensem Sauream,

dum argentum afferat mercator pró asinis.

Leon.
Faciam ut iubes.

Lib.

Ego illum interea hic oblectabo, prius si forte advenerit.

Leon.

Quid ais?

Lib.
Quid vis?

Le.
Pugno malam si tibi percussero,

105mox cum Sauream imitabor, caveto ne suscenseas.

Lib.

Hercle vero tu cavebis ne me attingas, si sapis,

né hodie malo cum auspicio nomen commutaveris.

Leon.

Quaeso, aequo animo patitor.

L.
Patitor tú item, cum ego te referiam.

Leon.

Dico ut usust fieri.

Lib.
Dico hercle ego quoque ut facturus sum.

Leon.

110Ne nega.

Lib.
Quin promitto, inquam, hostire contra ut merueris.

Leon.

Ego abeo, tu iam, scio, patiere. sed quis hic est? is est,

ille est ipsus. iam ego recurro húc. tu hunc interea hic tene.

volo seni narrare.

Lib.
Quin tuom officium facis ergo ac fugis?