2.
[4]
atque haec ei
loquuntur qui quondam propter levitatem populares habebantur1.
ex quo intellegi potest animo illos abhorruisse
semper ab optimo civitatis statu, non voluntate fuisse
popularis. qui enim evenit2 ut, qui in rebus improbis
populares fuerint, idem in re una maxime populari, quod
eadem salutaris rei publicae sit, improbos se quam popularis
esse malint? me quidem semper, uti scitis, adversarium3
multitudinis temeritati haec fecit4 praeclarissima causa popularem.
[5]
et quidem dicuntur vel potius se5 ipsi dicunt consularis:
quo6 nomine dignus est nemo, nisi qui tanti honoris
onus7 potest sustinere. faveas tu hosti? ille litteras ad te
mittat de sua spe rerum secundarum; eas tu laetus proferas,
recites, describendas etiam des improbis civibus, eorum8
augeas animos, bonorum spem virtutemque debilites, et te
consularem aut senatorem, denique9 civem putes? accipiet
in optimam partem C. Pansa, fortissimus consul atque
optimus. etenim dicam animo amicissimo: hunc ipsum,
mihi hominem familiarissimum, nisi talis consul esset ut
omnis vigilias, curas, cogitationes in rei publicae salute
defigeret10, consulem non putarem.
[6]
quamquam nos ab
ineunte illius11 aetate usus, consuetudo, studiorum etiam
honestissimorum societas similitudoque devinxit12, eiusdemque
cura incredibilis13 in asperrimis belli civilis periculis perspecta
docuit non modo14 salutis sed etiam dignitatis meae fuisse
fautorem15, tamen eundem, ut dixi, nisi talis consul esset,
negare esse consulem auderem: idem non modo consulem
esse dico sed16 memoria mea praestantissimum atque optimum
consulem, non quin17 pari virtute et voluntate18 alii
fuerint, sed tantam causam non habuerunt in qua et voluntatem
suam et virtutem declararent.
[7]
huius magnitudini
animi, gravitati, sapientiae tempestas est oblata formidolosissimi
temporis. tum autem inlustratur consulatus, cum
gubernat19 rem publicam, si non optabili, at necessario tempore.
magis autem necessarium, patres conscripti, nullum
tempus umquam fuit.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 habebantur V: appellabantur D
2 convenit D
3 adversatum D
4 fecit adversatum V
5 se V: idem D
6 non quo D
7 onus Cobet: nomen codd.
8 eorum V: forum D
9 aut denique V2D
10 configeret D
11 illius h. m. pagate memoria mea (l. 12) med. omissis V (h. m. = hic minus, omissionis signum): quae desunt infra habet V (§ 11) inter quod et erat bellum: eadem hic marg. ascripsit V3 (saec. xii)
12 coniunxit D: coniungit V3
13 curam incredibilem V3D
14 perspexi non modo V3D
15 fuisse fautorem om. V3D
16 sed V (in § 11): sed etiam D et V3
17 non quia non D
18 et virt. ante et volunt. habent D
19 gubernavit V
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.