This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
‘τὸ γὰρ ἀναγκαῖον οὐκ ἀγαθόν ἐστιν, ἀλλ᾽ ἐπέκεινα τῆς φυγῆς τῶν κακῶν κεῖται τὸ ἐφετὸν καὶ
τὸ αἱρετὸν καὶ νὴ Δία τὸ ἡδὺ καὶ οἰκεῖον, ὡς Πλάτων ἔλεγε, καὶ ἀπηγόρευε τὰς λυπῶν καὶ πόνων
ἀπαλλαγὰς ἡδονὰς μὴ νομίζειν, ἀλλ᾽ οἷόν τινα σκιαγραφίαν ἢ μῖξιν οἰκείου καὶ ἀλλοτρίου, καθάπερ λευκοῦ καὶ μέλανος ἀπὸ τοῦ κάτω πρὸς τὸ μέσον
ἀναφερομένων, ἀπειρίᾳ δὲ τοῦ κάτω καὶ ἄνω καὶ ἀγνοίᾳ τὸ μέσον ἄκρον ἡγουμένων εἶναι καὶ πέρας: ὥσπερ Ἐπίκουρος ἡγεῖται καὶ Μητρόδωρος, οὐσίαν τἀγαθοῦ καὶ ἀκρότητα τὴν τοῦ κακοῦ φυγὴν τιθέμενοι καὶ χαίροντες ἀνδραπόδων τινὰ χαρὰν ἢ
δεσμίων ἐξ εἱργμοῦ λυθέντων ἀσμένως ἀλειψαμένων καὶ ἀπολουσαμένων μετὰ τὰς αἰκίας καὶ τὰς μάστιγας,
ἐλευθέρας δὲ καὶ καθαρᾶς καὶ ἀμιγοῦς καὶ ἀμωλωπίστου χαρᾶς ἀγεύστων καὶ ἀθεάτων. οὐ γάρ, εἰ
τὸ ψωριᾶν τὴν σάρκα καὶ λημᾶν τὸν ὀφθαλμὸν
[p. 378] ἀλλότριον, ἤδη καὶ τὸ κνᾶσθαι καὶ τὸ ἀπομάττεσθαι θαυμάσιον οὐδ᾽ εἰ τὸ ἀλγεῖν καὶ φοβεῖσθαι τὰ
θεῖα καὶ ταράττεσθαι τοῖς ἐν Ἅιδου κακόν, ἡ τούτων ἀποφυγὴ μακάριον καὶ ζηλωτόν: ἀλλὰ μικρὸν
τινα τόπον καὶ γλίσχρον ἀποφαίνουσι τῆς χαρᾶς, ἐν
ᾧ στρέφεται καὶ κυλινδεῖται μέχρι τοῦ μὴ ταράττεσθαι τοῖς ἐν Ἅιδου κακοῖς παρὰ τὰς κενὰς δόξας
προϊοῦσα καὶ τοῦτο ποιουμένη τῆς σοφίας τέλος, ὃ δόξειεν ἂν αὐτόθεν ὑπάρχειν τοῖς ἀλόγοις. εἰ γὰρ
πρὸς τὴν ἀπονίαν τοῦ σώματος οὐ διαφέρει πότερον
δι᾽ αὑτὸ ἢ φύσει τοῦ πονεῖν ἐκτός ἐστιν, οὐδὲ πρὸς τὴν ἀταραξίαν τῆς ψυχῆς μεῖζόν ἐστι τὸ δι᾽ αὑτὴν
ἢ κατὰ φύσιν οὕτως ἔχειν ὥστε μὴ ταράττεσθαι. καίτοι φήσειεν ἄν τις οὐκ ἀλόγως ἐρρωμενεστέραν
εἶναι διάθεσιν τὴν φύσει μὴ δεχομένην τὸ ταράττον
ἢ τὴν ἐπιμελείᾳ καὶ λόγῳ διαφεύγουσαν. ἔστω δ᾽ ἔχειν ἐπίσης: καὶ γὰρ οὕτω φανοῦνται τῶν θηρίων πλέον οὐδὲν ἔχοντες ἐν τῷ μὴ ταράττεσθαι τοῖς ἐν
Ἅιδου καὶ περὶ θεῶν λεγομένοις μηδὲ προσδοκᾶν
λύπας μηδ᾽ ἀλγηδόνας ὅρον ἑχούσοις, αὐτὲις γοῦν
Ἐπίκουρος εἰπὼν ὡς ‘εἰ μηδὲν ἡμᾶς αἱ ὑπὲρ τῶν
μετεώρων ὑποψίαι ἠνώχλουν αἵ τε περὶ θανάτου καὶ
ἀλγηδόνων, οὐκ ἄν ποτε προσεδεόμεθα φυσιολογίας’
εἰς τοῦτ᾽ ἄγειν ἡμᾶς οἴεται τὸν λόγον, ἐν ᾧ τὰ
[p. 379] θηρία φύσει καθέστηκεν οὔτε γὰρ ὑποψίας ἔχει
φαύλας περὶ θεῶν οὔτε δόξαις κεναῖς ἐνοχλεῖται τῶν μετὰ θάνατον οὐδ᾽ ὅλως ἐπινοεῖ τι δεινὸν ἐν τούτοις οὐδ᾽ οἶδε. καίτοι εἰ μὲν ἐν τῇ προλήψει
τοῦ θεοῦ τὴν πρόνοιαν ἀπέλιπον, ἐφαίνοντ᾽ ἂν ἐλπίσι χρησταῖς πλέον ἔχοντες οἱ φρόνιμοι τῶν θηρίων πρὸς τὸ ἡδέως ζῆν: ἐπεὶ δὲ τέλος ἦν τοῦ περὶ θεῶν λόγου τὸ μὴ φοβεῖσθαι θεὸν ἀλλὰ παύσασθαι ταραττομένους, βεβαιότερον οἶμαι τοῦθ᾽
ὑπάρχειν τοῖς ὅλως μὴ νοοῦσι θεὸν ἢ τοῖς νοεῖν
μὴ βλάπτοντα μεμαθηκόσιν: οὐ γὰρ ἀπήλλακται δεισιδαιμονίας ἀλλ᾽ οὐδὲ περιπέπτωκεν, οὐδ᾽ ἀποτέθειται τὴν ταράττουσαν ἔννοιαν περὶ τῶν θεῶν ἀλλ᾽ οὐδ᾽ εἴληφε. τὰ δ᾽ αὐτὰ καὶ περὶ τῶν ἐν
Ἅιδου λεκτέον: τὸ μὲν γὰρ ἐλπίζειν τι χρηστὸν ἀπ᾽ ἐκείνων οὐδετέροις ὑπάρχει, τοῦ δ᾽ ὑποπτεύειν καὶ φοβεῖσθαι τὰ μετὰ τὸν θάνατον ἧττον μέτεστιν οἷς
οὐ γίγνεται θανάτου πρόληψις ἢ τοῖς προλαμβάνουσιν
ὡς οὐδὲν πρὸς ἡμᾶς ὁ θάνατος πρὸς μέν γε
τούτους ἐστίν, ἐφ᾽ ὅσον περὶ αὐτοῦ διαλογίζονταί
τι καὶ σκοποῦσι: τὰ δ᾽ ὅλως ἀπήλλακται τοῦ φροντίζειν τῶν οὐ πρὸς ἑαυτά, πληγὰς δὲ φεύγοντα καὶ τραύματα καὶ φόνους τοῦτο τοῦ θανάτου δέδοικεν,
ὃ καὶ τούτοις φοβερόν ἐστιν.’
Plutarch. Moralia. Gregorius N. Bernardakis. Leipzig. Teubner. 1895. 6.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This text was converted to electronic form by optical character recognition and has been proofread to a high level of accuracy.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.