M. Tullius Cicero, Philippics
Albert Clark, Albert Curtis Clark, Ed.

C. Caesari¹ ex Hispania redeunti obviam longissime processisti. celeriter isti², redisti, ut cognosceret te si minus fortem, at tamen strenuum. factus es ei rursus nescio quo modo familiaris. habebat hoc omnino Caesar: quem plane perditum aere alieno egentemque, si eundem nequam hominem audacemque cognorat³, hunc in familiaritatem libentissime recipiebat. [79] his igitur rebus praeclare commendatus iussus es renuntiari consul et quidem cum ipso. nihil queror de Dolabella qui tum est⁴ impulsus, inductus, elusus. qua in re quanta fuerit uterque⁵ vestrum perfidia in Dolabellam⁶ quis ignorat? ille induxit ut peteret⁷, promissum et receptum intervertit ad seque transtulit; tu eius perfidiae voluntatem tuam ascripsisti. veniunt Kalendae Ianuariae; cogimur in senatum: invectus est copiosius multo in istum et paratius Dolabella quam nunc ego. [80] hic autem iratus⁸ quae dixit, di boni! primum cum Caesar ostendisset se, prius quam proficisceretur, Dolabellam consulem esse iussurum—quem negant⁹ regem, qui et faceret semper eius modi aliquid et diceret—sed cum Caesar ita dixisset, tum hic bonus augur eo se sacerdotio praeditum esse dixit ut comitia auspiciis vel impedire vel vitiare posset, idque se facturum esse adseveravit. in quo primum incredibilem stupiditatem hominis cognoscite. [81] quid enim¹⁰? istud quod te sacerdoti iure facere posse dixisti, si augur non esses et consul esses, minus facere potuisses? vide ne etiam facilius. nos enim nuntiationem solum habemus, consules et reliqui magistratus etiam spectionem¹¹. esto: hoc imperite; nec enim est ab homine numquam sobrio postulanda prudentia, sed videte impudentiam. multis ante mensibus in senatu dixit se¹² Dolabellae comitia aut prohibiturum auspiciis aut id facturum esse quod fecit. quisquamne divinare potest¹³ quid viti in auspiciis futurum sit, nisi qui de caelo servare constituit? quod neque licet comitiis per leges et si qui servavit non comitiis habitis¹⁴, sed prius quam habeantur, debet nuntiare. verum implicata inscientia¹⁵ impudentia est: nec scit quod augurem nec facit quod pudentem decet. [82] atque¹⁶ ex illo die recordamini eius usque ad Idus Martias consulatum. quis umquam apparitor tam humilis, tam abiectus? nihil ipse poterat; omnia rogabat; caput in aversam¹⁷ lecticam inserens¹⁸, beneficia quae venderet¹⁹ a conlega petebat.