22. quod igitur in
causa quaerendum est, id agamus1 hic; quod tormentis
inveniri2 vis, id fatemur. manu vero cur miserit, si id potius
quaeris quam cur parum amplis adfecerit praemiis, nescis
inimici factum reprehendere.
[58]
dixit enim hic idem qui
semper omnia3 constanter et fortiter, M.4 Cato, et5 dixit in
turbulenta contione, quae tamen huius auctoritate placata
est, non libertate solum sed etiam omnibus praemiis dignissimos
fuisse qui domini caput defendissent. quod enim
praemium satis magnum est tam benevolis, tam bonis, tam
fidelibus servis, propter quos vivit? etsi id quidem non
tanti est quam quod propter eosdem non sanguine et volneribus
suis crudelissimi inimici mentem oculosque satiavit.
quos nisi manu misisset, tormentis etiam dedendi fuerunt6
conservatores domini, ultores sceleris, defensores necis.
hic vero nihil habet in his malis quod minus moleste ferat
quam, etiam si quid ipsi accidat, esse tamen illis meritum
praemium persolutum.
[59]
sed quaestiones urgent Milonem,
quae sunt habitae nunc in atrio libertatis. quibusnam de
servis? 'rogas? de P. Clodi.' quis7 eos postulavit?
'Appius.' quis produxit? 'Appius.' Vnde? 'ab Appio.'
di boni! quid potest agi severius8? proxime deos9 Clodius
accessit10, propius quam tum cum ad ipsos penetrarat, cuius
de morte tamquam de caerimoniis violatis quaeritur. sed
tamen maiores nostri in dominum11 quaeri noluerunt, non
quia non12 posset verum inveniri, sed quia videbatur indignum13
et dominis14 morte ipsa tristius: in reum de servo accusatoris
cum quaeritur, verum inveniri potest?
[60]
age vero,
quae erat aut qualis quaestio? 'Heus tu, Rufio,' verbi
causa, 'cave sis mentiare15: Clodius insidias fecit Miloni?'
'fecit;' certa crux. 'nullas fecit:' sperata libertas. quid
hac quaestione certius? subito adrepti16 in quaestionem
tamen separantur ceteri17 et in arcas coniciuntur ne quis
cum eis conloqui possit: hi centum18 dies penes accusatorem
cum fuissent ab eo ipso accusatore19 producti sunt20. quid
hac quaestione dici potest integrius, quid incorruptius?
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 id agamus indagamus Mommsen
3 semper omnia H: omnia semper cett.
4 M. om. H
5 et om. H
7 qui H
8 severius de servis nulla lege (om. lege Tδ) quaestio est in dominum nisi incesti (ita ςHb2: de incestu ET: de interitu ab1) ut fuit in Coldium add. codd., del. Heumann
9 in deos E
11 dominum HE: dominum de servo Tδ
12 quia non Hδ: quin non ET: quin Halm possit ς
13 indignum ςH: indignum esse cett.
14 dominis ςH (i. e. mori mallent domini): domini TEδ
15 mentiare ςHb2: -aris ET (cave ... ment. om. ab1）
16 abrepti E
17 ceteri scripsi: a ceteris codd.
18 centum C. H
19 accusatore del. Halm
20 sunt om. a, cf. Zielinski, p. 211
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.