| Celsus, De Medicina |
More(46) |
| (Latin)
(English, ed. W. G. Spencer)
(Latin, ed. W. G. Spencer)
(Latin, ed. Friedrich Marx)
|
|
| book 1, chapter pr: ... de ista re, neque inter sapientiae professores, neque inter ipsos medicos conveniat. Cur enim potius aliquis Hippocrati credat, quam Herophilo?... neque auctoritati cujusquam fidem derogari oportuisse: etiam sapientiae studiosos maximos medicos esse, si ratiocinatio hoc faceret; nunc illis verba superesse... deductam esse medicinam, sed ab experimentis. Aegrorum enim, qui sine medicis erant, alios propter aviditatem primis diebus protinus cibum assumsisse, ... jam incidat mali genus aliquod ignotum, non ideo tamen fore medico de rebus cogitandum obscuris: sed eum protinus visurum, cui ... similitudinem opem reperturum.
Neque enim se dicere, consilio medicum non egere, et irrationale animal hanc artem posse praestare;... si quis elinguis usu discreta bene norit, hunc aliquanto majorem medicum futurum, quam si sine usu linguam suam excoluerit.
Atque... ita mortui demum praecordia et viscus omne in conspectum latrocinantis medici dari necesse est tale, quale mortui sit, non quale |
| book 1, chapter pr: ... de ista re, neque inter sapientiae professores, neque inter ipsos medicos conveniat. Cur enim potius aliquis Hippocrati credat, quam Herophilo?... neque auctoritati cujusquam fidem derogari oportuisse: etiam sapientiae studiosos maximos medicos esse, si ratiocinatio hoc faceret; nunc illis verba superesse... deductam esse medicinam, sed ab experimentis. Aegrorum enim, qui sine medicis erant, alios propter aviditatem primis diebus protinus cibum assumsisse, ... jam incidat mali genus aliquod ignotum, non ideo tamen fore medico de rebus cogitandum obscuris: sed eum protinus visurum, cui ... similitudinem opem reperturum.
Neque enim se dicere, consilio medicum non egere, et irrationale animal hanc artem posse praestare;... si quis elinguis usu discreta bene norit, hunc aliquanto majorem medicum futurum, quam si sine usu linguam suam excoluerit.
Atque... ita mortui demum praecordia et viscus omne in conspectum latrocinantis medici dari necesse est tale, quale mortui sit, non quale |
| book 1, chapter 1: ... spontis est, nullis obligare se legibus debet; ac neque medico, neque alipta egere. Hunc oportet varium habere vitae genus: |
| book 1, chapter 3: ... aquam tepidam, ut supra scriptum est, bibere. Cetera, quae antiqui medici praeceperunt, stomachum omnia infestant.
Post vomitum, si stomachus infirmus |
| book 2, chapter pr: ... dubitabo auctoritate antiquorum virorum uti, maximeque Hippocratis; quum recentiores medici, quamvis quaedam in curationibus mutarint, tamen haec illos |
| book 2, chapter 6: ... si certa futurae mortis indicia sunt, quomodo interdum deserti a medicis convalescant, quosdamque fama prodiderit in ipsis funeribus revixisse?
... ne finitae quidem vitae satis certas notas esse proposuit, quibus medici credidissent: adeo illud non reliquit, ut certa aliqua signa ... in vicino saepe quaedam notae positae, non bonos, sed imperitos medicos decipiunt; quod Asclepiades funeri obvius intellexit, quemdam vivere, qui... Siquidem etiam spes interdum frustratur, et moritur aliquis, de quo medicus securus primo fuit : quaeque medendi causa reperta sunt, |
| book 2, chapter 10: ... et gravida mulier valens, tuto curatur. Maxime tamen in his medicus imperitus falli potest: quia fere minus roboris illis aetatibus ... temeraria quoque via fuerit adjutus; in hoc statu boni medici est ostendere, quam nulla spes sit sine sanguinis detractione, ... supprimendus est. Sed id evenire non potest sub eo medico, qui scit ex quali corpore sanguis mittendus sit.
Illud |
| book 2, chapter 14: ... Quas tamen species si quis curiosius aestimet, quod jam ad medicum non pertinet, facile intelliget, omnes ex una causa pendere, |
| book 2, chapter 16: ... apud nos ipsi cibi tempora curantibus dant. Rursus alii tempora medicis pro dono remittunt, sibi ipsis modum vindicant. Liberaliter ... relinquant, in genere cibi liberi sunt; quasi quaeratur, quid medico liceat, non quid aegro salutare sit. Cui vehementer nocet, |
| book 2, chapter 33: ... graeci semine. His autem omnibus, et simplicibus, et permixtis, varie medici utuntur; ut magis quid quisque persuaserit sibi, appareat, quam |
| book 3, chapter 1: ... medicina proficiat cf. VII, prooem . Magis tamen ignoscendum medico est parum proficienti in acutis morbis, quam in ... remediorum tempus patet; adeo ut raro, si inter initia medicus accessit, obsequens aeger sine illius vitio pereat.
Longus tamen |
| book 3, chapter 3: ... in remissione desistit, sed tantum levius est. Id genus plerique medici ἡμιτριταῖον appellant.
Quotidianae vero variae sunt, et multiplices |
| book 3, chapter 4: ... diversa genera sunt, prout auctores aliquos habent. Asclepiades officium esse medici dicit, ut tuto, ut celeriter, ut jucunde curet. ... semper, quod ubique servandum est, ut aegri vires subinde assidens medicus inspiciat, et quamdiu supererunt, abstinentia pugnet; si imbecillitatem vereri... deficerent. consulendum esse. Ex his autem intelligi potest, ab uno medico multos non posse curari: eumque, si artifex est, idoneum ... antiquos tune celebres admodum pythagorici numeri fefellerunt: quum hic quoque medicus non numerare dies debeat, sed ipsas accessiones intueri; et |
| book 3, chapter 5: ... sit sustinendus.
Neque hercule satis est, ipsas tantum febres medicum intueri, sed etiam totius corporis habitum, et ad eum |
| book 3, chapter 6: ... et quilibet alius animi affectus: adeo ut, quum primum medicus venit, sollicitudo aegri dubitantis, quomodo illi se habere videatur, eas moveat. Ob quam causam, periti medici est, non protinus ut venit, apprehendere manu brachium: sed ... tum deinde ejus corpori manum admovere. Quas venas autem conspectus medici movet, quam facile mille res turbant!
Altera res ... si venae non aequalibus intervallis moventur.
Ob quam causam medicus neque in tenebris, neque a capite aegri debet residere; |
| book 3, chapter 8: ... At ubi id genus tertianae est, quod ἡμιτριταῖον medici appellant, magna cura opus est, ne id fallat. Habet |
| book 3, chapter 9: ... neque cibo, neque ulli remedio locus est. In hoc casu medici cura esse debet, ut morbum mutet: fortasse enim curationi ... ), qua nunc quidam traditos sibi aegros, qui sub cautioribus medicis trahebantur, interdum contrariis remediis sanant. Siquidem apud antiquos quoque ... possint, fere quos ratio non restituit, temeritas adjuvat. deoque ejusmodi medici melius alienos aegros, quam suos nutriunt cf. VI, 6, |
| book 3, chapter 11: ... vetere oleo sunt, eique adjiciendum aliquid ex calefacientibus; contentique medici quidam una frictione, etiam ex quolibet oleo, sunt. In |
| book 3, chapter 14: ... ambulationibus uti oportet, aliisque exercitationibus, et unctionibus. Quidam ex antiquis medicis Cleophantus, in hoc genere morborum, multo ante accessionem, per |
| book 3, chapter 21: ... sibi temperare non possunt, ad salutem perducuntur. Ideoque non ignobilis medicus, Chrysippi discipulus, apud Antigonum regem, amicum quemdam ejus, notae intemperantiae, mediocriter eo morbo implicitum, negavit posse sanari. Quumque alter medicus Epirotes Philippus se sanaturum polliceretur; respondit, illum ad morbum... Neque eum res fefellit. Ille enim quum summa diligentia non medici tantummodo, sed etiam regis custodiretur, tamen malagmata sua devorando, |
| book 3, chapter 23: ... longus est. Quod si, non quo die primum id incidit, medicus accessit, sed is, qui cadere consuevit, ei traditus est;... Etangs, in ed. Celsi, p. 281 . Quod ad medicum vero pertinet, ultimum est, juxta talum ex utroque |
| book 4, chapter 7: ... populo habeat, neque habere quidquam periculi possit, quamvis in monumentis medicorum non legerim, tamen inserendum huic operi meo credidi.
|
| book 4, chapter 11: ... , quibus sanguis per menstrua non respondet, hunc exspuunt.
Auctoresque medici sunt, vel exesa parte aliqua sanguinem exire, vel rupta, |
| book 4, chapter 13: ... et acres cibos, et vinum meracius assumere. Quae ita a medicis praecipiuntur, ut tamen sine his rusticos nostros epota ex |
| book 5, chapter 18: ... aridae p. )-(. XII. aceti cyathus Galenus, De composit. Medicam. secundum genera VI, 14 . Idem praestat cumini farina ... est ad ea mollienda atque cogenda Galenus, De compositione medicam. secundum locos X, 2 .
Praecipuum |
| book 5, chapter 26: ... vulneribus.
In his autem ante omnia scire medicus debet, quae insanabilia sint, quae difficilem curationem habeant, quae |
| book 5, chapter 27: ... silvatica recte imponitur, vel cum melle sal tostus. Cognovi tamen medicos, qui ab scorpione ictis nihil aliud, quam ex brachio |
| book 5, chapter 28: ... pure et sanguine quasi glandulae oriuntur: quae vel praecipue fatigare medicos solent; quoniam et febres movent, nec umquam facile maturescunt... exercendum atque alendum est, donec ad cicatricem perveniat. Quae quum medici doceant, quorumdam rusticorum experimento cognitum, quem struma male habet, |
| book 6, chapter 6: ...
Euelpides autem, qui aetate nostra maximus fuit ocularius medicus, utebatur eo, quod ipse composuerat: trygodes nominabat: Castorei p. ... adjecto vel albo ovi, vel muliebri lacte. Ac si neque medicus, neque medicamentum praesto est, saepius utrumlibet horum in oculos ... quae ex mulso decocta sit. Facile autem, recognitis omnibus, quae medici prodiderunt, apparere cuilibet potest vix ullum ex iis, quae |
| book 6, chapter 9: ... commodius est, quia sic, dente servato, dolorem levat. Haec a medicis accepta sunt.
Sed agrestium experimento cognitum est, quum dens |
| book 6, chapter 18: ... , et accepta jam usu sunt; quum in omni fere medicorum volumine atque sermone jactentur: apud nos foediora verba, ne |
| book 7, chapter pr: ... est: sicut in oculis quoque deprehendi potest; qui a medicis diu vexati, sine his interdum sanescunt. At in ea ... Ipse autem huic parti ea reliqui, in quibus vulnus facit medicus, non accipit; et in quibus vulneribus ulceribusque plus profici |
| book 7, chapter 2: ... sanescat P. Aeg. VI, 34 : idque perpetuum est, ubicumque medicus et quacumque de causa cutem excidit.
Pure effuso, in |
| book 7, chapter 3: ... est. Sed ut haec ipsa fortuna huc illucve discernit, sic medici partium est eniti ad reperiendam sanitatem cf. V, 26, |
| book 7, chapter 5: ... vocant; quoniam auctorem Dioclem habet: quem inter priscos maximosque medicos fuisse jam posui I, prooem. . Lamina vel ferrea, |
| book 7, chapter 7: ... Post abstinentiam vero unius diei, vel adversus in sedili contra medicum is homo collocandus est, vel sic aversus, ut in ... volunt. Alteram autem palpebram a ministro diduci oportet, alteram a medico: sed ab hoc, si ille adversus est, inferiorem; si supinus, superiorem. Tum idem medicus hamulum acutum, paulum mucrone intus recurvato, subjicere extremo ungui ... sedili collocandus est loco lucido, lumine adverso sic, ut contra medicus paulo altius sedeat: a posteriore autem parte caput ejus |
| book 7, chapter 16: ... manibus suis, vel etiam duobus hamis interiori membranae injectis, debet: medicus priora semper intestina, quae posteriora prolapsa sunt, condere sic, |
| book 7, chapter 19: ... maxime ab inguinibus abducere; primum cum ipso testiculo, dum medicus omnes membranulas, quae super mediam tunicam sunt, si digito ... aliquo loco maneat.
Quae ita fient, si venis vinciendo medicus prospexerit. Lina, quibus capita earum continebuntur, extra plagam dependere ... malum est, ministrum ab inferiore parte exprimere moderate scrotum oportet: medicum, digito manubriolove scalpelli diductam inferiore parte tunicam extra collocare; |
| book 7, chapter 20: ... ea juxta ipsas oras apprehendi debebit, dum diductis omnibus membranulis medicus eam liberet. Neque enim cum periculo laeditur, quae excidenda |
| book 7, chapter 26: ... ampliori minorique sufficiant, ad mares tres; ad feminas duae medico habendae sunt: ex virilibus maxima decem et quinque digitorum;... tenues. Homo tum resupinus, super subsellium aut lectum collocandus est. Medicus autem a dextro latere sinistra quidem manu colem masculi ... labare vel unum vel duos, qui puerum continent, non sinunt. Medicus deinde, diligenter unguibus circumcisis, unctaque sinistra manu Locus maxime |
| book 7, chapter 29: ... ilia comprimantur: quo fit, ut et imus venter in conspectu medici sit, et infans ad os vulvae compellatur:
quae, emortuo... id comprimit: ex intervallo vero paulum dehiscit. Hac occasione usus medicus, unctae manus indicem digitum primum debet inserere, atque ibi ... , ut vel manus ejus, vel pes in propinquo sit.
Medici vero propositum est, ut eum manu dirigat vel in ... est, tradendus ministro est. Is eum supinis manibus sustinere; medicus deinde sinistra manu leniter trahere umbilicum debet ita, ne |
| book 8, chapter 3: ... non patitur:
eoque et audacius, et tutius, scalprum malleolo medicus subinde ferit, donec undique excisum os eadem lamina levetur, |
| book 8, chapter 4: ... .
In omni vero fisso fractove osse protinus antiquiores medici ad ferramenta veniebant, quibus id exciderent. Sed multo melius |
| book 8, chapter 10: ... 1817, p. 126. ): sed homo collocatur alto sedili, medicus autem humiliore adversus.
ZZZ
Una fascia... brachio, demissum inter femina ejus baculum A
tenet: medicus super eam fasciam, de qua tertio loco dixi, plantam ... humerus curatur; simulque alteram fasciam minister attollit, alteram premit medicus: quo fit, ut leniter humerus extendatur.
Fasciis vero, si... carnem vexat. Quo a prurigine et punctionibus cognito, aperire id medicus, eosque aculeos praecidere necesse habet. Reliqua vero curatio in ... fovetur, et ex cerato liquido perfricatur, intenditurque; inter haec medicus pertractans ossa, ut adhuc tenero callo, manibus ea diducit, |
| book 8, chapter 13: ... ; sed ut res indiciis cognosceretur, et non putarent sibi medicum defuisse, si qui sic aliquem perdidissent.
|
| book 8, chapter 15: ... alteri; praecipiendumque, ut ille habenam, hic brachium extendat: deinde medicus caput quidem humeri sinistra debet repellere: dextra vero cubitum |
| book 8, chapter 20: ... vero casibus, ubi ossa per vim paulum inter se recesserunt, medicus debet id, quod eminet, retro cogere; minister contra inde |
|
|
